บริการตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max)
VO2 max เป็นค่าหรือเครื่องมือที่บ่งบอกถึงสมรรถภาพของร่างกาย ซึ่งถูกนำมาใช้มากทางเวชศาสตร์การกีฬา แต่คนทั่วไปหรือผู้ป่วยที่ป่วยด้วยโรคที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและปอดก็สามารถตรวจหาค่า VO2 max ของตนเองได้ เพื่อดูความฟิตของร่างกาย ความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรัง หรือเพื่อนำไปหาแนวทางในการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของคุณ
การตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max) คืออะไร?
การตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจนหรือการทดสอบเพื่อหาค่า VO2 max เป็นการหาอัตราการใช้ออกซิเจนสูงสุด (Maximal Oxygen Consumption) ที่ร่างกายสามารถนำเข้า ลำเลียง และนำมาใช้ประโยชน์ได้ในขณะออกกำลังกายที่เหนื่อยที่สุดใน 1 นาที โดยมีหน่วยวัดเป็นมิลลิลิตรต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ซึ่งหากดูจากค่าแล้วพบว่ามีการนำออกซิเจนมาใช้ได้มาก ก็หมายความว่าร่างกายสามารถสร้างพลังงานได้มาก แสดงให้เห็นถึงความฟิตของร่างกายนั่นเอง
และเป็นการตรวจที่วัดทั้งสมรรถภาพการทำงานของหัวใจ ปอด ระบบไหลเวียนโลหิต และเซลล์กล้ามเนื้อทั้งหมดทั้งที่ทำงานอย่างอิสระและทำงานร่วมกัน จึงเป็นที่มาว่าทำไมการดูค่า VO2 max จึงสามารถนำมาใช้ประกอบกับการพิจารณาสุขภาพองค์รวมของร่างกายได้
การตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max) มีขั้นตอนอย่างไร?
การตรวจหาค่า VO2 max นิยมทำด้วย 2 วิธีการด้วยกัน คือ ทดสอบด้วยการวิ่งบนลู่วิ่ง (treadmill) หรือการปั่นจักรยาน (Stationary bike cycling) โดยในขณะที่ทำการทดสอบจะต้องใส่หน้ากากเพื่อวัดแก๊สที่ผู้เข้ารับการทดสอบรับเข้าหรือคายออกในขณะที่หายใจ รวมถึงใส่แถบคาดหน้าอกเพื่อวัดอัตราการเต้นของหัวใจ และติดขั้วไฟฟ้าเพื่อวัดคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ซึ่งจะมีการวัดค่าตั้งแต่ก่อนการออกกำลังเพื่อประเมินในภาวะปกติก่อนออกกำลังกาย เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับค่าที่วัดในขณะที่ออกกำลังอย่างเต็มพิกัด โดยเวลาที่ใช้ในการทดสอบจะอยู่ที่ราว ๆ 30 นาที
การตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max) เหมาะกับใครบ้าง?
ผู้ที่เหมาะสำหรับการตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max) ได้แก่:
- บุคคลทั่วไป
- นักกีฬามืออาชีพ นักวิ่งมาราธอน นักปั่นจักรยาน รวมถึงผู้ที่ชื่นชอบการออกกำลังกายและเล่นกีฬา
- ผู้ที่มีปัญหาด้านระบบทางเดินหายใจและปอด
- ผู้ที่มีปัญหาน้ำหนักตัวหรือ BMI เกินเกณฑ์มาตรฐาน
- ผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด หรือเคยมีภาวะหัวใจล้มเหลว
แต่อันที่จริงแล้วการตรวจหาค่า VO2 max นั้นเหมาะสำหรับทุกคน เพราะสำหรับบุคคลทั่วไปแล้ว การที่เราทราบค่า VO2 max ของตนเองนั้น จะทำให้เราสามารถประเมินความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจและระบบไหลเวียนโลหิตได้ โดยยิ่งค่า VO2 max สูงนั่นหมายความว่า ร่างกายของคุณมีความฟิตมาก และมีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นโรคเรื้อรังลดลง
ข้อดีของการตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max)
- สามารถตรวจหาการเต้นของหัวใจผิดจังหวะที่เกิดร่วมกับการออกกำลังกาย
- สามารถหาสาเหตุภาวะเหนื่อย เพื่อนำไปใช้หาแนวทางแก้ไขสภาวะเหนื่อยง่าย
- การตรวจ VO2 Max ถือเป็นการวัดขีดจำกัดของสมรรถภาพร่างกาย และสามารถนำเอาข้อมูลที่ได้ ไปใช้ในการออกแบบโปรแกรมการออกกำลังกายที่เหมาะสมสำหรับแต่ละคน จึงเหมาะสมกับทุกคนทั้งบุคคลทั่วไป ผู้ที่สนใจการออกกำลังกาย และผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพปอดและหัวใจ
- ในการทดสอบหาค่า VO2 max จะมีการวัดคลื่นไฟฟ้าหัวใจร่วมด้วย จึงเป็นแนวทางสำหรับการคัดกรองโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ ที่อาจพบได้ในขณะออกกำลังแบบเต็มที่ ทำให้ลดโอกาสที่จะเสียชีวิตเฉียบพลันจากการออกกำลังกายได้ด้วย
- ช่วยให้ผู้ป่วยโรคเส้นเลือดหัวใจตีบ ลิ้นหัวใจรั่ว หัวใจพิการแต่กำเนิด หรือผู้ที่ผ่าตัดทำบอลลูนหัวใจมาก่อนหน้านี้ สามารถออกแบบการออกกำลังกาย ที่เหมาะสมกับร่างกายของตนเองได้
เตรียมตัวอย่างไรก่อนการตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max)?
เพื่อให้การตรวจหาค่า VO2 max มีความแม่นยำมีประสิทธิภาพมากที่สุด ควรเตรียมตัวก่อนเข้ารับการตรวจ ดังนี้
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอก่อนการทดสอบ
- งดออกกำลังกายหนัก 12 ชั่วโมงก่อนการทดสอบ
- งดรับประทานอาหารก่อนเข้าตรวจอย่างน้อย 3 ชั่วโมง แต่สามารถดื่มน้ำเปล่าได้ตามปกติ
- งดดื่มที่มีคาเฟอีน สุรา รวมถึงงดสูบบุหรี่ 3 ชั่วโมงก่อนการทดสอบ
- ในกรณีที่มีโรคประจำตัวหรือมียาที่ต้องรับประทานเป็นประจำ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเข้ารับการทดสอบ ว่าตัวยามีผลต่อการทดสอบหรือไม่และต้องหยุดยานั้น ๆ ก่อนมาเข้ารับการทดสอบหรือเปล่า
- ในการทดสอบควรใส่ชุดกีฬาหรือเสื้อผ้าที่คล่องตัวสำหรับใส่ออกกำลังกาย
ค่า VO2 max ของเราแต่ละคนนั้นไม่เท่ากัน จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายด้านที่ทุกคนมีความแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นเพศ อายุ ระดับการออกกำลังกาย สภาพของหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงกรรมพันธุ์ หากอยากรู้ค่า VO2 max ของตัวคุณเอง สามารถมาตรวจได้เลย Longa Heart Health Medical Center ศูนย์ดูแลรักษาหลอดเลือดและโรคหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด เรายินดีให้บริการตรวจวัดประสิทธิภาพออกซิเจน (VO2 max) ภายใต้การดูแลของทีมแพทย์และผู้เชี่ยวชาญในด้านการดูแลสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด